اهمیت بهبود استانداردهای ایمنی در معدنکاری
معدنکاری همواری چالش‌های منحصر به فردی را در زمینه ایمنی نیروی کار پیش روی خود می‌بیند. ایمنی بیشتر معادن از طریق شناسایی و به حداقل رساندن خطرات شامل عوامل محیطی و با کمک تجهیزات موجود حاصل می‌شود. امروزه، معدن‌کاران برای احتیاط بیشتر، دریافت هشدار به موقع، اطمینان از محافظت در برابر آسیب و به صورت عمومی بهبود استانداردهای ایمنی، به ترکیبی از روش‌ها و تجهیزات ایمنی اعتماد می‌کنند.
ایمنی جز اساسی و جدایی‌ناپذیر هر محیط کاری سالم است. از طرفی محیط‌های خطرناکی هستند که پتانسیل بیشتری برای خسارت‌های زیست محیطی در مقیاس بزرگ و از بین رفتن جان افراد نسبت به بسیاری از فضاهای کاری دیگر دارند. بنابراین امنیت معادن به شکل خاصی به یک نگرانی همیشگی تبدیل شده‌است.
با افزایش اندازه و عمق معادن، شرکت‌های معدنی دست به فعالیت‌های بزرگتری که طبیعتا نیروی کار بیشتری نیز طلب می‌کند می‌زنند، در نتیجه ایمنی نیروی کار به چالش بزرگتری تبدیل می‌شود. با توسعه روش‌های تخصصی و تجهیزات ایمنی پیشرفته‌ای که به طور خاص برای هشدار به افراد و محافظت از معدن‌کاران برای جلوگیری از حوادث طراحی شده‌اند، می‌توان استانداردهای ایمنی معدنکاری را بهبود بخشید.
۱۷ نکته مهم
۱- برنامه‌ریزی را در اولویت قرار دهید!
چه در پروژه‌های سطحی و چه زیرزمینی، بسیار مهم است که قبل از شروع کار، برنامه کاملی تهیه شود. اختصاص زمان برای محاسبه بهترین روش اجرا می‌تواند روند انجام کارها را روان‌تر کرده و ایمنی نیروی کار را بهبود بخشد. بررسی دقیق ویژگی‌های سنگ، تنش‌ها و عواقب احتمالی، وقوع اتفاقات ناشناخته را کاهش داده و به تصمیم‌گیری بهتر برای ترتیب کارها کمک کند.
در ضمن بررسی منطقه با استفاده از فناوری‌های جدید آسان‌تر است. به‌کارگیری نرم افزار مناسب و مدل‌های دیجیتالی می تواند در کشف سناریوهای مختلف کمک کند تا با گام‌های کاملاً فکر شده با آسودگی خاطر از ایمنی نیروی کار و محیط زیست پیشروی کرد.
۲- استانداردهای ایمنی دقیقی را به‌کار بگیرید.
انجام بازرسی منظم و رعایت مقررات معدن باعث می‌شود افراد انتظاراتی که از آن‌ها وجود دارد را به خوبی بدانند. اجرای دقیق قوانین ایمنی، احساس مسئولیت و توجه را در منطقه فعالیت معدنی به شکلی محسوس افزایش خواهد داد.
باید با ایجاد دیدگاه مثبت در مورد استانداردهای ایمنی، نگاه افراد نسبت به استفاده از چک لیست‌‌ها و رعایت پروتکل را تغییر داد، به گونه‌ای که آن را یک مرحله ضروری از مراحل کار بدانند. بازخوردهای تشویق‌کننده به نیروی کار حاضر در محل برای بهبود زمینه خوبی را ایجاد می‌کند. با ایجاد فرهنگ ایمنی، همه افراد به تلاش برای ایمن‌سازی روش‌های استخراج تشویق شده و حامی رعایت استانداردهای ایمنی خواهند بود.
۳- لباس‌های محافظ شخصی خود را بپوشید!
عموما مشاغلی که در آن‌ها افراد در شرایط خطرناکی از نظر ایمنی قرار می‌گیرند همگی نیاز به تجهیزات ایمنی خاصی دارند، معدنکاری نیز از این قاعده مستثنی نیست. محافظت از سر تا پا معدن‌چیان را در برابر اتفاقات، مواد شیمیایی و دمای شدید محافظت می‌کند.
لباس و تجهیزات جانبی مقاوم مانند کفش‌های انگشتی استیل برای ایمنی نیروی کار ضروری است. کلاه‌های سخت متناسب با ماهیت و اهداف پروژه نیز می‌تواند از آسیب‌های شدید محافظت کند، چرا که ریزش سنگ دلیل یک از دلایل رایج وقوع حوادث است. استفاده از تجهیزات ایمنی کامل و مناسب باعث می‌شود احتمال آسیب به حداقل برسد. همچنین باید مراقب باشید لباس‌های معیوب فوراً تعویض شوند. پس فراموش نکنید که باید پیش از ورود به مناطق خطرناک تجهیزات خود را بپوشید!
۴- به نگهداری تجهیزات خود توجه ویژه داشته‌باشید!
ابزار و ماشین‌آلات قدیمی و فرسوده بعضا ممکن است چندان مورد توجه قرار نگیرد. در این صورت این تجهیزات قدیمی یا معیوب می‌توانند سبب ایجاد خطرات زیادی در محل شوند. اما اگر تمیز کردن و تعمیر این ابزار و ماشین‌آلات به صورت منظم صورت گیرد، آن‌ها را در شکل مطلوب نگه خواهد داشت.
آلودگی و کثیفی به سرعت بر روی ابزار جمع شده، سرعت آن‌ها را کاهش می‌دهد و به آن‌ها آسیب می‌رساند، پس فراموش نشود که تجهیزات و ماشین‌آلات باید به صورت مداوم شسته و روغن‌کاری شوند. بیل مکانیکی، دکل‌های حفاری، گردگیرهای سنگی و دستگاه‌های تهویه برای خوب کار کردن به سرویس منظم نیاز دارند. نگهداری صحیح باعث افزایش عمر این ابزارها و ماشین‌آلات سنگین می‌شود و کاهش خطرهای زیست محیطی و انسانی را به همراه داشته‌باشد.
۵- دید خود را بهبود دهید!
داشتن یک دید واضح از محیط اطراف، زمان استفاده از وسایل نقلیه در محل گرفته تا کارهای زیر زمینی، در حوادث را به حداقل خواهد رساند. مسیرهای تاریک و مناطق کاری خطرات زیادی در پی خواهد داشت چرا که احتمال اشتباه در دید کم برای افراد بسیار بیشتر است.
باید اطمینان حاصل کرد که وسایل روشنایی شخصی و لامپهای ثابت در برابر شرایط آب و هوایی گوناگون مقاومت می‌کنند. این موضوع باعث می‌شود تا روشنایی ثابت و مطمئن در محل وجود داشته‌باشد و افراد حاضر در معدن را از خاموشی‌های غیرمنتظره دور نگه دارد.
دید کافی همچنین باعث جلوگیری از تصادف وسایل نقلیه نیز می‌شود که خود باعث ارتقای کیفیت رعایت استانداردهای ایمنی محل کار خواهد بود. برای مثال چراغ‌های جلو موجود بر روی ماشین‌آلات و تجهیزات سیار به رانندگان مقابل هشدار خواهند داد و از برخورد خطرناک جلوگیری کنند.
۶- اقدامات احتیاطی را به هنگام بلند کردن اجسام فراموش نکنیم!
هنگامی که در فضاهای محدود کار می‌کنیم ممکن است نیاز باشد تا در موقعیتی غیرمعمول قرار گرفت، در این شرایط حالت‌ها و حرکات ناشیانه احتمالا باعث آسیب‌دیدگی اسکلتی و عضلانی را درپی خواهد داشت. معدنکاری انعطاف زیادی را طلب می‌کند و کار کردن افراد بدون توجه به این موضوع ممکن است منجر به فشار زیاد به قسمت‌هایی از بدن شده و سلامت افراد را به خطر بیندازد.
از طرفی ساییدگی و پارگی و آسیب‌های عضلانی کار بلند کردن اجسام و مواد را دشوارتر و خطرناک‌تر نیز می‌کند. وزن زیاد و بلند کردن اجسام به پشت و گردن فشار زیاد را وارد می‌کند و از این طریق ایمنی نیروی کار را به خطر می‌اندازد.
از طرف دیگر عملیات زیرزمینی شامل حجم زیادی از کارهای بالای سر و نیاز به حرکات مکرر است که احتمالا خستگی عضلات را به همراه داشته باشد، با این حال اقدامات احتیاطی مانند استفاده از دستگاه‌های کمکی و قرار گرفتن در فرم صحیح آسیب‌های ناشی از فشار را کاهش خواهد داد. به‌علاوه درخواست کمک از همکاران برای برداشتن بارهای بزرگ کاری بسیار عاقلانه است.
۷- سطح ارتعاش و سر و صدا را مدیریت کنید!
انفجارهایی که در معادن انجام می‌شود احتمالا صداهای بلندی تولید می‌کنند. ماشین‌آلات قدرتمند استخراج نیز لرزش و سر و صدا را برای محیط به همراه خواهند داشت. اما استفاده از روش‌های درست و تکنیک‌های صحیح و جدید حفاری تا حدی می‌تواند این موضوع را کاهش دهد. برای مثال تشک‌های انفجاری نیروی حاصل از انفجار را جذب می‌کنند.
۸- دماهای شدید را در نظر داشته باشید.
طیف دمایی که معدن‌کاران در آن وقت می‌گذرانند، می‌تواند تنش‌هایی را به بدن تحمیل کند. معادن طلا، الماس و زغال سنگ ممکن است به دمای منفی برسند، در حالی که معادن عمیقی که به هسته زمین نزدیک‌تر هستند ممکن است به شرایط دمایی بسیار گرمی برسند.
ساعات طولانی کار در چنین محیطی، ایمنی نیروی کار را تحت تاثیر قرار داده و منجر به خستگی گرمایی، سرگیجه و گیجی می‌شود. مناطق یخ‌زده همچنین کارگران مبتلا به مشکلات تنفسی نیز دچار کند. از سوی دیگر اگر این افراد نتوانند وظایف خود را به خوبی انجام دهند، این مشکل کار دیگران را نیز دچار اختلال کرده و حجم کاری آن‌ها را زیاد می‌کند. بنابراین رعایت استانداردهای ایمنی در این بخش به نفع همه است.
آبرسانی به موقع، پوشش کافی و تجهیزات ایمنی مناسب و وقفه‌های کوتاه‌مدت دوره‌ای خطر فشار ناشی از سرما یا گرما را کاهش خواهد داد.
۹- گازهای مضر باید تهویه شوند.
از آنجا که بخارات مضر به صورت طبیعی در معادن وجود دارد باید استانداردهای ایمنی متناسب با آن‌ها نیز به درستی به کار گرفته شود. چرا که ممکن است استنشاق این گازها، ایمنی نیروی کار را با خطر روبرو سازد و آن‌ها را دچار مسمومیت کند. به‌علاوه غلظت زیاد برخی گازهای خاص و جمع شدن آن‌ها می‌تواند در مواردی حتی منجر به احتراق شود. یک روش آب بندی قابل اعتماد می تواند از ورود گاز به معابر استفاده شده معدن جلوگیری کند.
دانستن علائم مسمومیت با گازها به افراد امکان پیشگیری از ایجاد شرایط وخیم را می‌دهد، چرا که در صورت دانستن قبل از اینکه به کسی آسیب برسد افراد از خطر آگاه خواهند شد. به عنوان مثال، قرار گرفتن بیش از حد در معرض مونوکسید کربن می‌تواند باعث سردرد و نفس نفس زدن شود.
البته داشتن تجهیزات ایمنی مانند دستگاه‌های تشخیص گاز نیز بسیار کمک‌کننده و قابل‌اعتماد خواهد بود. سیستم‌های تهویه موثر گازها را هدایت کرده و جریان هوا را تسهیل می‌کنند. هوای بیشتر گازهای موجود را رقیق کرده و به نسبت قابل قبولی کیفیت آن را بهبود می‌بخشد.
۱۰- شافت‌های قدیمی را کنار بگذارید
معادن برای حفظ ساختار خود به نگهداری و تقویت نیاز دارند که برای این منظور از شافت‌هایی استفاه می‌شود. این شافت‌ها اگر بلا استفاده و بدون مراقبت بمانند و ممکن است خطرات غیرقابل پیش‌بینی را به‌وجود بیاورند.
۱۱- اقدامات لازم را برای محافظت از کارکنان به هنگام ترکیدن سنگ‌ها یا پیشگیری از آن انجام دهید.
تغییرات محیطی و انفجارهای ساخته شده توسط انسان باعث جابجایی سنگ ها و جدا شدن قطعات بزرگ از دیواره های سنگ می‌شود. سقوط سنگ می‌تواند به افراد حاضر ضربه وارد کرده و صدمات جدی ایجاد کند. بنابراین به کارگیری تجهیزات ایمنی مناسب و راه اندازی سیستم‌های محافظتی برای ایمنی نیروی کار بسیار مفید است. استفاده از موانع مناسب در مسیر ریزش نیز در مناطق آسیب‌پذیر قطعات را برای محافظت از نیروی کار معدن مهار می‌کند.
۱۲- از خطر احتمالی آتش‌سوزی غافل نشوید.
مواد موجود در معادن احتمال آتش سوزی در محل را افزایش می‌دهد. اگر در حال استخراج زغال سنگ یا کار در منطقه‌ای غنی از گاز هستید، خطر رقم خوردن سناریوهای غم انگیز آتش‌سوزی بسیار جدی است.
فضای بسته در محل کار معدنی باعث می‌شود تا تحمل دود و شعله‌های آتش به سرعت برای افراد غیرممکن شود. مسیرهای فشرده همچنین باعث گسترش سریع آتش شده به گونه‌ای که ممکن است بسیار سریع‌تر از آن‌که افراد بخواهند واکنش نشان دهند پیشروی زیادی بکند. هوشیاری و مراقبت در برابر محرک‌های آتش سوزی و شرایط خطرناک نیز کارگران را برای واکنش به لحظات اولیه آتش سوزی آماده می‌کند.
به کار بردن تجهیزات ایمنی مثل دستگاه‌های مهار آتش که با شعله‌های آتش مقابله خواهند کرد. حسگرها نیز با تشخیص سریع خطر افراد را به موقع آگاه می‌کنند. استفاده از تجهیزات محافظ مقاوم در برابر آتش می‌تواند میزان سوختگی را نیز کاهش دهد.
۱۳- گرد و غبار را فراموش نکنید!
گرد و غبار سیلیس یا ذرات ذغال سنگ در هنگام معدنکاری ممکن است در بخش‌هایی با غلطت بیش از حد معمول در هوا وجود داشته‌باشند. این گرد و غبار بسته به اندازه ذرات و ساختاری که دارد ممکن است عملکرد سیستم‌های تنفسی را مختل کرده و ایمنی نیروی کار حاضر در معدن را به مخاطره بیندازد.
اینجا نیز تجهیزات ایمنی خاصی باید وجود داشته باشد تا در مواقع لازم به کمک افراد بیاید داشتن دستگاه‌هایی برای کمک به تنفس افراد در شرایط خاص نیز بسیار مهم است. معدن‌چیان مستعد ابتلا به مشکلات ریوی هستند. دستگاه‌های تنفسی و ماسک‌های تهویه خطر آلودگی‌های موجود در معادن را که افراد با آن روبرو هستند را رفع می‌کنند.
۱۴- ایمنی برق را همیشه در ذهن داشته باشید.
در محل معادن مانند بسیاری از جاها از چراغ‌ها و سایر تجهیزات الکتریکی که به برق نیاز دارند استفاده می‌شود. همچنین تامین برق از طریق برخی تجهیزات و سیم‌ها باید صورت گیرد. در نتیجه توجه به خطرات آن نیز برای رعایت استانداردهای ایمنی ضروری است.
سیم‌ها و وسایل الکترونیکی در معادن مرطوب، خطر برق گرفتگی را افزایش می‌دهند، اما حفظ ایمنی برق می تواند وطیفه تامین ایمنی نیروی کار را در مقابل خطرات موجود بر عهده داشته‌باشد. اتصال زمین، استفاده از سیم‌های انعطاف‌پذیر و عایق‌بندی اتصالات از موارد مهمی است که باید رعایت شود. باید توجه کرد که این ابزارآلات برقی تا حد امکان نیز در مسیر عبور و مرور نباشند.
۱۵- برای احتمال لغزش و سقوط آماده شوید.
نیروی کار معدن غالباً از مکان‌های بلند سقوط کرده و به زمین می‌خورند. آن‌ها همچنین بعضا هنگام راه رفتن روی مایع، گل یا سنگ‌های سست دچار لغزش می‌شوند. در این مورد کفش‌های با کشش بالا می‌توانند به آن‌ها در این شرایط کمک کنند. چکمه‌های کاری ممکن است بر راه رفتن افراد تأثیر بگذارد، اما کمک می‌کند تا افراد دچار لغزش نشوند. افتادن نردبان از دیگر احتمالات است و تجهیزات ایمنی محکم کردن نردبان آن را حل خواهد کرد.
۱۶- به برقراری مداوم ارتباطات نگاه ویژه‌ی داشته‌باشید.
انتقال اطلاعات در مورد شرایط و پیشرفت فعالیت‌های معدنکاری بسیار مهم است. خطوط ارتباطی باید از کارایی لازم برخودار باشند تا کارگران در اسرع وقت به دیگران در مورد مناطق مشکوک یا حوادث هشدار دهند.
علائم و تابلوهایی که مناطق خطرناک را مشخص می‌کنند در نتیجه به کارکنان کمک می‌کنند تا مناطق ایمن را نیز شناسایی کرده و خود را در خطر قرار ندهند. علایم آموزشی شفاف نیز افراد را در مورد چگونگی یا زمان استفاده از تجهیزات و ابزارهایشان راهنمایی می‌کنند.
اگرچه دستگاه‌های تلفن همراه در حال حاضر برای انتقال اطلاعات جدید استفاده می‌شوند، اما سیگنال‌های آن‌ها در یا در زیر زمین ممکن است ضعیف باشد یا اصلا وجود نداشته باشد. بنابراین داشتن سیستم‌های ارتباطی منطقه‌ای در همان محل دیگر روش انتقال پیام به معدن‌کاران است.
۱۷- در کنار آموزش‌های حرفه‌ای جدید مرور آموزش‌های قدیمی را نیز در دستور کار داشته‌باشید.
پس از یادگیری‌های اولیه افراد می‌توانند به اعتماد به نفس خوبی در نقش‌های خود برسند، از طرفی نیز احتمال دارد اقدامات حیاتی و استانداردهای ایمنی را فراموش کنند. احتیاط آن‌ها گاهی کم می‌شود زیرا در کارها برایشان شکل روزمره می‌گیرد. یادآوری در مورد مقررات از طرف ناظران و همکاران لازم است تا نیاز به پاسخگویی را در معدن‌کاران ایجاد کند. دوره‌های آموزش تازه‌سازی دانش پیشین نیز کمک می‌کند تا با اطمینان روند کار طی شود.
استفاده از روش صحیح استخراج معادن، معدن‌کاران را برای کنترل اتفاقات غیر قابل پیش‌بینی و تغییرات مختلف آماده می‌کند. معدن‌کاران آگاه، کار را در چارچوب اقدامات ایمنی و به خوبی رو به جلو حرکت می‌دهند.
